Sprawozdanie z Działań Centrum Dostępności Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie za rok 2025
1. Wprowadzenie
Rok 2025 był dla Centrum Dostępności Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie okresem intensywnego rozwoju, konsolidacji działań oraz dalszego wzmacniania systemowych rozwiązań na rzecz dostępności i inkluzji w środowisku akademickim. Od stycznia 2025 roku Centrum Dostępności funkcjonuje jako oficjalna struktura organizacyjna UKSW, integrująca zadania realizowane dotychczas przez Biuro ds. Osób z Niepełnosprawnościami (BON UKSW) oraz Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną.
Misją Centrum Dostępności jest tworzenie uczelni otwartej, dostępnej i wrażliwej na zróżnicowane potrzeby studentów, opartej na zasadach równości szans, poszanowania godności, solidarności społecznej oraz troski o dobrostan psychiczny i społeczny całej wspólnoty akademickiej. Szczególne miejsce w działalności Centrum zajmuje wsparcie studentów z niepełnosprawnościami, studentów neuroróżnorodnych, studentów w kryzysach psychicznych oraz osób wymagających indywidualnych warunków kształcenia.
2. Struktura i zakres działalności Centrum Dostępności
Centrum Dostępności UKSW funkcjonuje jako jednostka interdyscyplinarna, realizująca zadania w obszarze dostępności edukacyjnej, psychologicznej, organizacyjnej oraz infrastrukturalnej. W jego strukturze działają:
- Biuro ds. Osób z Niepełnosprawnościami (BON UKSW) – odpowiedzialne za wsparcie formalne, dydaktyczne i organizacyjne studentów ze szczególnymi potrzebami,
- Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna przy Centrum Dostępności – zapewniająca specjalistyczną pomoc psychologiczną, pedagogiczną, terapeutyczną, logopedyczną oraz wsparcie duchowe.
Działania obu jednostek są ze sobą ściśle powiązane i realizowane w sposób spójny, co umożliwia kompleksowe, holistyczne podejście do potrzeb studentów.
3. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna przy Centrum Dostępności
3.1. Organizacja pracy i formy wsparcia
W 2025 roku Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna funkcjonowała w modelu elastycznym, dostosowanym do indywidualnych potrzeb osób korzystających ze wsparcia. Dyżury specjalistów miały charakter ruchomy, co umożliwiało umawianie konsultacji zarówno w standardowych godzinach pracy Centrum, jak i poza nimi.
Konsultacje realizowane były:
- w formie stacjonarnej,
- w formie zdalnej (online),
- w trybie interwencyjnym, w sytuacjach nagłych lub kryzysowych.
Takie rozwiązanie znacząco zwiększyło dostępność pomocy, szczególnie dla studentów niestacjonarnych, studiujących poza Warszawą lub wymagających indywidualnego, elastycznego podejścia.
3.2. Zespół specjalistów Poradni
W 2025 roku Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna działała dzięki zaangażowaniu interdyscyplinarnego zespołu specjalistów:
- dr hab. Anna Fidelus, prof. ucz. – pedagog,
- mgr Michał Stańczuk – pedagog,
- dr hab. Dariusz Pater, prof. ucz. – psycholog,
- dr Ewa Michałowska – psycholog, pedagog,
- mgr Justyna Jastrzębska – psycholog,
- dr Marta Kulesza – psycholog, terapeutka uzależnień,
- prof. Jacek Błeszyński – logopeda,
- mgr Monika Nowosielska – asystent dydaktyczny,
- ks. Jan Niewęgłowski – wsparcie duchowe,
- mec. Teresa Budryk – radca prawny,
- Lidwina Olszewska – asystent językowy,
- Małgorzata Lang – asystent językowy .
- dr Marek Kulesza – doradca zawodowy
- mgr Artur Konior – asystent sportowy
Tak szeroki zakres kompetencji zespołu umożliwiał udzielanie wsparcia w obszarze zdrowia psychicznego, trudności adaptacyjnych i edukacyjnych, kryzysów osobistych, terapii uzależnień, zaburzeń komunikacji oraz rozwoju osobistego i akademickiego, a od niedawna także pomoc w sprawach prawnych.
3.3. Dyżury psychologiczne i terapeutyczne
W 2025 roku szczególną rolę odgrywały dyżury psychologiczne realizowane zarówno stacjonarnie, jak i online. Od lutego uruchomiono regularne dyżury psychologiczne na Kampusie Dewajtis, skierowane do studentów tej lokalizacji.
Istotnym elementem oferty Poradni były również konsultacje online prowadzone przez dr Martę Kuleszę – psychologa i terapeutkę uzależnień. Dyżury te były skierowane do studentów zmagających się z uzależnieniami, współuzależnieniem oraz zachowaniami problemowymi. Zdalna forma wsparcia umożliwiała kontakt osobom wymagającym większej dyskrecji lub przebywającym poza miejscem studiowania.
4. Rozwój przestrzeni dostępnych – strefy komfortu i pokoje pracy cichej
W 2025 roku w przestrzeni UKSW powstała kolejna, udoskonalona strefa komfortu przeznaczona dla studentów ze szczególnymi potrzebami. Zmodernizowany Pokój Pracy Cichej został wyposażony m.in. w:
- kozetkę umożliwiającą regenerację i odpoczynek,
- fototapetę z motywem lasu, sprzyjającą wyciszeniu i redukcji stresu,
- elementy poprawiające komfort sensoryczny, poczucie bezpieczeństwa i prywatności.
Działania te realizowane są w ramach projektu „UKSW – uczelnia jeszcze bardziej dostępna”, finansowanego z programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021–2027, którego okres realizacji obejmuje lata 2025–2027.
5. Konferencje naukowe i działalność ekspercka
5.1. V Jubileuszowa Ogólnopolska Konferencja Naukowa
„Niepełnosprawność – wyzwanie czy zadanie we współczesnym świecie?”
Jednym z kluczowych wydarzeń 2025 roku była V Jubileuszowa Ogólnopolska Konferencja Naukowa, której głównym organizatorem było Centrum Dostępności UKSW. Konferencja została zrealizowana we współpracy z Wydziałem Nauk Pedagogicznych i zgromadziła przedstawicieli środowiska akademickiego, praktyków, terapeutów, nauczycieli oraz studentów.
Wydarzenie miało charakter interdyscyplinarny i obejmowało zagadnienia m.in. edukacji włączającej, psychospołecznych wyzwań rozwojowych, nowych technologii wspierających dostępność, polityki społecznej oraz postaw wobec niepełnosprawności. Konferencja stanowiła ważną przestrzeń dialogu nauki i praktyki oraz wzmacniała sieci współpracy międzyinstytucjonalnej.
5.2. Konferencje międzynarodowe
W 2025 roku Centrum Dostępności oraz BON UKSW uczestniczyły w organizacji i współorganizacji konferencji międzynarodowych, m.in. w Niemczech oraz w Wielkiej Brytanii. Udział w tych wydarzeniach umożliwił prezentację doświadczeń UKSW w zakresie dostępności, a także wymianę wiedzy i dobrych praktyk z ośrodkami zagranicznymi.
6. Punkt Pomocy Studenckiej (PPS)
W październiku 2025 roku kontynuowano realizację programu Punkt Pomocy Studenckiej (PPS), którego celem było wsparcie studentów pierwszego roku w okresie adaptacyjnym.
PPS funkcjonował na Kampusie Młociny (budynki 21 i 23) w godzinach 8:00–18:00 i obejmował:
- wsparcie informacyjne,
- pomoc organizacyjną,
- wsparcie socjalne,
- pomoc w rozwiązywaniu bieżących problemów.
Projekt realizowany był przez wolontariuszy – studentów starszych roczników – i stanowił istotny element systemu wsparcia w początkowym okresie studiów.
7. Realizacja projektu UKSW uczelnia jeszcze bardziej dostępna
Centrum Dostępności realizuje od początku 2025 r. projekt, którego celem jest zapewnienie dostępności uczelni i stworzenie jak najlepszych warunków, przede wszystkim wolnych od barier architektonicznych, infrastrukturalnych, technologicznych, organizacyjnych i społecznych dla całej społeczności akademickiej. W mijającym roku udało się zrealizować m.in.:
- kilka nowych stref wyciszenia oraz miejsc relaksu dla studentów (w budynku 21, 15, 23 oraz na Kampusie Dewajtis);
- doposażenie Centrum Dostępności w nowe meble, dostosowane do obsługi osób z niepełnosprawnością a także sprzęt komputerowy;
- oznaczenia dotykowe tzw. pola uwagi ostrzegawcze przy wejściach do wind oraz na klatki schodowe we wszystkich budynkach UKSW;
- zakup tabliczek tyflograficznych dla budynku WMCM;
- zakup specjalistycznego sprzętu dla użytkowników Biblioteki;
- audyty stron internetowych pod kątem dostępności;
W ramach projektu Centrum Dostępności we współpracy z partnerem projektu Fundacją Rozwoju Integralnego szkoli personel uczelni – kadrę zarządzającą, dydaktyczną oraz administracyjną w zakresie szeroko rozumianej tematyki dostępności. Szkolenia prowadzone są w formie stacjonarnej oraz zdalnej, poruszając tematykę z wielu dziedzin, aby personel uniwersytecki miał szeroki zakres wiedzy i świadomości.
8. Udział w ogólnopolskich inicjatywach
W lipcu 2025 roku przedstawiciele UKSW uczestniczyli w pracach komisji konkursowej ogólnopolskiego konkursu „Wydział przyjazny dla Każdego”, organizowanego przez Fundację Alpha. Udział ten był konsekwencją przyznania UKSW tytułu laureata w edycji 2024 i stanowił potwierdzenie eksperckiej roli uczelni w obszarze dostępności i inkluzji.
9. Kooperacja międzyuczelniana
Gościliśmy w Centrum Dostępności licznych przedstawicieli z Uczelni Łazarskiego, którzy w ramach wymiany dobrych praktyk byli u nas na wizytach studyjnych. Było to dla nas szczególne wyróżnienie, gdyż współpraca z naszym biurem miała na celu wdrożenie podobnej jednostki na tej uczelni. Nasze działania w wielu kwestiach stanowiły pomoc ekspercką, szczególnie jeśli chodzi o organizację biura i wybór odpowiednich narzędzi i instrumentów wsparcia.
10. Zmiany organizacyjne i komunikacyjne
W 2025 roku dokonano zmiany nazwy profilu w mediach społecznościowych na „Centrum Dostępności UKSW” oraz rozpoczęto prace nad nową stroną internetową dedykowaną działalności Centrum. Zmiany te odzwierciedlają nowy, szerszy zakres kompetencji jednostki oraz wzmacniają spójność komunikacji z otoczeniem akademickim.
11. Podsumowanie
Działalność Centrum Dostępności UKSW w 2025 roku miała charakter kompleksowy, systemowy i długofalowy. Realizowane działania przyczyniły się do realnej poprawy jakości funkcjonowania studentów, rozwoju polityki dostępności oraz budowania uczelni otwartej, empatycznej i odpowiedzialnej społecznie.
Autorami i głównymi realizatorami działań są:
dr hab. Anna Fidelus, prof. ucz. – Prorektor ds. Studenckich i Kształcenia i mgr Michał Stańczuk – Kierownik Centrum Dostępności UKSW
